شخصیت و شگردهای شخصیت‌پردازی سعدی در" گلستان"
نویسنده
چکیده مقاله:
قصّه و داستان، از قدیم در میان مردم رایج و مورد توّجه آنان بوده است. انسان‌ها، در تمام ادوار، از گذشته ـ یعنی آن هنگام که شب‌ها در کورسوی روشنایی نور شمع، به قصّه‌های به ظاهر ساده و بیش‌تر تخیلی که سینه به سینه نقل شده بود، گوش می‌کردند ـ تا امروز ـ که پیچیده‌ترین آن یعنی «رمان»ها را می‌خوانند ـ در زوایای اطوار شخصیت‌ها و قهرمانان آن‌ها، از گیاهان و جانوران گرفته تا آدم‌ها، به تماشای زندگی و برخورد با زندگی‌های گوناگون می‌نشینند و از آن، درس و عبرت می‌گیرند. در واقع، قصّه به اندازة تاریخ، در تهذیب و تربیت آن‌ها، نقش دارد. حتّی بیش از تاریخ. زیرا عوالمی که در قصّه برای انسان تصویر می‌شود و معرفتی که در دنبال کردن سرگذشت قهرمانان آن از فرهنگ و جزئیات دیگر، عاید خواننده می‌گردد، در حوصلة هیچ تاریخی نمی‌گنجد و همین موضوع است که موجب توجه و علاقة تمام طبقات مردم به قصّه می‌شود. قصّه‌ای که مهمترین عنصر در پیش‌برد آن، شخصیت یا قهرمان آن است. مردم به سبب اعمال این شخصیت‌ها به آن‌ها دل می‌بستند یا از آن‌ها متنفّر می‌شدند و این امر باعث می‌شد که آنان، قصّه و داستان را پی‌گیری کنند. هرچه این شخصیت‌ها، واقعی‌تر و راست‌تر بودند، بیش‌تر به دل خوانندگان می‌نشستند. هر چه آنان، در بدی و خوبی مطلق نبودند، یعنی گاهی خوب و گاهی بد، مردم با آنان بیش‌تر احساس خویشی می‌کردند. گاهی می‌شد که در قصّه، ماجرا فقط از زبان راوی بیان می‌شد و شخصیت‌ها خیلی فعّال نبودند، امّا باز هم چون روح زندگی داشت و با زندگی مردم گره خورده بود، جذّاب و شنیدنی بود. حتّی گاهی می‌شد که قهرمانان و شخصیت‌های قصّه کاری نمی‌کردند، بلکه قصد و انگیزة آنان بود که قصّه را پیش می‌برد. امّا باز این قصّه‌ها نیز برای مردم شنیدنی بود. زیرا مردم می‌فهمیدند که این انگیزه است که به اعمال یک شخصیت، ارزش اخلاقی می‌بخشد. بنابراین، به‌ترین و جذاب‌ترین قصّه‌ها، در بین مردم آن‌هایی بود که به‌ترین شخصیت‌ها و به‌ترین درون مایه‌ها را داشتند و به‌ترین شخصیت‌ها، آن‌هایی بودند که از جامعه و وقایع آن، شکل گرفته بودند. با نگاهی به " گلستان" از این منظر، یعنی شگردهای سعدی در شخصیت‌پردازی متوجه امتیاز دیگر این اثر ارزش‌مند می‌شویم؛ ویژگیی دیگر که پرده از رازهای خرمی و جاودانگی " گلستان" برمی‌دارد.
منابع مشابه
شگردهای خلق ایجاز هنری در گلستان سعدی
گلستان سعدی، نمونۀ بی‌بدیل و دل‌انگیز نثر فارسی است به طوریکه غالب محققان، از نوآوری سعدی در نویسندگی و تأثیر اسلوب گلستان بر نثر فارسی سخن گفته و سادگی و ایجاز را از مهمترین دلایل توفیق این شاعر در نوشتن گلستان دانسته‌اند. در پژوهش حاضر، با استفاده از روش توصیفی- آماری تحلیل متن، شگردهای خلق ایجاز هنری در گلستان سعدی، در دو سطح زبان و ساخت روایت، مورد بررسی قرارگرفته است. نتایج این بررسی نش...
متن کاملساخت و هنجاریابی آزمون اندازه گیری شخصیت براساس گلستان سعدی
پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی است که با هدف ساخت و هنجاریابی آزمون اندازه گیری شخصیت براساس گلستان سعدی انجام گرفته است. در این بررسی تعداد 276 نفردانشجوی دانشگاه علامه طباطبایی (137 نفر دختر و 139 نفر پسر) شرکت داشتند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده بودند. پرسشنامه ای 108 سؤالی که براساس تحلیل محتوای خصوصیات شخصیتی که سعدی در باب اول گلستان مطرح کرده، تهیه و جهت گردآوری د...
متن کاملمضامین طنز و شگردهای آن در غزلیات سعدی و حافظ
هنر در هر شکل و حالت در عین حالی که بیانگر دنیای درونی هنرمند است بازتاب اوضاعاجتماعی ـ سیاسی و اخلاقی عصر وی نیز می باشد، از سویی دیگر یکی از ملاکهای زیبایی وکمال در آثار هنری بیان غیرمستقیم و ابهام آمیز آن است .از جمله مهمترین ابزارهای هنرمندان بخصوص در هنر کلامی =( ادبیات ) در ارائه «طنز»غیر مستقیم کلام و بیان مضامین مرتبط با جهان اطراف آنان می باشد .استفاده از طنز در میان شاعران و نویسندگان...
متن کاملآموزۀ عفو در گلستان سعدی
یکی از مفاهیم اخلاقی و انسانی که در متون ادبی ما بسیار بدان پرداخته شده عفو است؛ این موضوع در آثار تعلیمی و عرفانی جایگاه ویژه‌ای دارد. در برخی از متون ادبی به گونه‌ای مستقل و مشخص به این موضوع اشارت شده ولی در گلستان و بوستان سعدی خلاف انتظار، باب مشخصی بدان اختصاص داده‌نشده و سعدی ضمن حکایاتش به آن گریز زده‌است. این مقاله به شیوۀ توصیفی_تحلیلی به موضوع عفو در گلستان سعدی پرداخته‌است. از نتایج...
متن کاملتحلیل شگردهای هنری آیرونی در اشعار سعدی شیرازی
از شگردهای هنری سعدی آن است که سادگی را با صنعتگری در میآمیزد و هنرش را برای خواننده به نمایش میگذارد. وی گاهی از ابزارهای کارآمد همچون: آیرونی، کنایه، استعاره تهکمیه و.. برای گریز از شفافگویی بهره میگیرد. نگاهی نو به مبحث شگردهای هنری آیرونی، باعث یافتن راهی تازه برای تشخیص میزان قدرت و هنر شاعری وی است. هدف از این جستار بررسی بسامد تحلیلی شگردهای هنری آیرونی که شامل: کلامی، بلاغی، رادیکا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 6 شماره 10
صفحات 321- 343
تاریخ انتشار 2011-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023